Takvimler arası saat farkı neden oluyor?

Ayrıntılar
Kategori: Fıkhi Meseleler
Gösterim: 25433

Soru: Yatsı namazının vaktinde, Fazilet Takvimi ile IGMG Takvimi arasında yaklaşık bir saatlik bir fark var. Bunun sebebi nedir?

Cevap: Yatsı namazının vakti, ufuktan kızıllığın kaybolmasıyla başlar. Bu da güneşin ufuktan belli bir açıda aşağı inmesine bağlıdır. Bu açı İmam-ı Azam’a göre -19° derece olup, İmameyn’e (İmam Ebu Yusuf ve İmam Muhammed) göre -17° derecedir. -17° derece hususunda diğer üç mezhep imamları da aynı görüştedirler.

Tabii bu meselede imamların kavillerinin yanısıra, bazı islami kuruluşlar da söz sarfetmişlerdir. Öyle ki Mısır’da “Egyptian General Authority of Survey“ bunu -17,5° olarak, Kanada’da “Muslim World League “ -17° olarak, Pakistan’da “University Of Islamic Sciences“ -18° olarak ve Amerika’da “Islamic Society of North America” -15° olarak ve Arabistan’da “Ummu’l-Kura Üniversitesi” de akşam namazı vaktine 90 dakika ekleyerek bu vakti hesaplamaktadırlar.

Görüldüğü gibi konuyla alakalı görüşler çok olmakla beraber, en sağlam görüşlerin müctehidlere ait olduğunu söylemek ehl-i sünnet ve’l-cemaat akidesine sahip müslümanlar için tabii olmalıdır.

Şimdi de bir kaç veri ile vakit hesaplaması yapalım. Bu hesaplamayı Avusturya/Viyana için yapıyoruz.

Viyana: 16.37° Doğu, 48.22° Kuzey

7 Temmuz 2006 senesi Cuma günü:

İmâm-ı Azam (-19°) der, İmameyn ise (-17°) der. -17 derece ile hesaplanırsa yatsı namazı en erken saat 23:39’da girer. Buna 10 dakika temkin eklenirse 23:49 olur. İkisinin ortası alınmış olsa (-18°) namaz saat 23:49’da girer. Buna 10 dakika eklenirse 23:59 olur. Fazilet Takvimi’nde bu gün için yatsı namazı vakti saat 23:57’de giriyor yazmaktadır. Akşam namazı ise temkinli olarak 21:07’de girmektedir.

Milli Görüş’ün hesaplamasına göre ise Viyana’da yatsı namazı 22:34’de girmektedir. Akşam namazı ise 21:04’de girer. Eğer bunu biz hesaplamaya kalkarsak, bu kurumun kesinlikle müctehid imamlara uymadığını görürüz. Zira 22:34’ü çıkarabilmek için açı olarak -12’yi almamız gerekir ki, bu ne imamların ictihadına ve ne de ulemanın beyanına uyar. En düşük açıyı kabul eden “Islamic Society of North America” bile -15° derecenin aşağısına inmemiştir.

Vehhabi sevdalısı bu insanlar diğer birçok hususta olduğu gibi bu meselede de Arabistan’ı taklit ediyorlar. Ama yanlış taklit ediyorlar. Bizim bazı avrupa sevdalılarının avrupa'yı yarım-yamalak taklit etmesi gibi.

Suudi Arabistan’da "Ummu’l-Kura Üniversitesi", akşam namazına 90 dakika ekleyince yatsının vakti hesaplanmış olduğu sonucuna varmıştır. Peki bu doğru mudur? Tabii ki doğrudur. Ama neresi için doğrudur? Suudi Arabistan’ın kuzeyinden güneyine kadar her şehri için. Hatta o kadar doğrudur ki, ister siz Arabistan’da yatsı namazı’nın vaktini en sağlam metodla, yani İmam-ı Azam’ın ictihadında bulunan -19° derece ile hesaplayın, ister akşam namazına 90 dakika ekleyin aynı zaman çıkmaktadır.

Unutmamak lazım ki, Arabistan yaklaşık 17° derece ile 32° derece Kuzey arasında bulunmaktadır. Viyana ise neredeyse 50° derece Kuzey’dedir. Oraların hesaplaması ile buranın hesaplaması bir olur mu? Medine’de namaz kılarken güney’e dönen bir müslüman, Konya’ya gidince hala güney’e dönse kıbleye mi yönelmiş olur, yoksa Firavun’un Mısır’daki piramitlerine mi? Orda öğrendiğini burada sat ama, önce bir bak doğru mu diye..

Suudi Arabistan’ın en kuzeyinde  bulunan şehirlerden Tebük’de (36.58° Doğu, 28.42° Kuzey) akşam namazı saat 20:44’de, yatsı namazı da -19° derece ile hesaplandığında (İmam-ı Azam’a uyulduğunda) 22:16’da girmektedir. Bu hesaplamanın yerine siz 90 dakika eklemiş olsanız 22:14 çıkar, ki bu da doğrudur.

En güneyinde bulunan şehirlerden Jizan’da (42.55° Doğu, 16.93° Kuzey) akşam namazı 19:57’de, yatsı namazı da da -19° derece ile hesaplandığında (İmam-ı Azam’a uyulduğunda) 21:16’da girmektedir. Bu hesaplamanın yerine siz 90 dakika eklemiş olsanız 21:27’de girmektedir. Bu bile yeterince ihtiyatlı bir vakittir ve doğrudur.

Not: Dikkat edilirse, ekvator çizgisinden uzaklaştıca, akşam ile yatsı arasındaki fark 90 dakika ile hesaplandığında daha erken girmeye başlamaktadır. Tebük'de, hesaplamadan 2 dakika erken olduğu görülmekte olup, bu İmameyn'in kavlince yine doğru zamana denk gelmektedir.

Ocak ayı için bile hesaplasak durum aynıdır. İster -19° ile hesaplayın, ister 90 dakika ekleyin, Arabistan'da durum yaz-kış aynıdır. Buralarda öyle değildir.

Görüldüğü gibi Suudi Arabistan’ın usulü, kendi ülkesi için geçerli olduğu takdirde pek iyi ve çok doğrudur. Ancak kuzeye ve güneye doğru uzaklaştıkca hesap bozulmaktadır. Bu uygulamanın Viyana ve sair şehirler için uygulanamayacağı ortadadır. Uygulayanların da astronomik hesaplamalara 100% zıt konustuğu görülmektedir.

Fazilet Takvimi ve bu hususta ehli sünnet ulemasının beyanatını kaynak olarak kullanan takvimler doğrudur. Diğerleri ise müslümanların ibadeti ile uğraşmaktan başka birşey değildir. Müslüman ibadetinin kıymetini bilmeli ve boşa harcatmamalı. Usul ilminde vakti girmeden kılınan namazın kabul olmayacağı ve bunun özrünün olmadığı açıkca belirtilmiştir.

Selam ve dua ile..


Muallim abi / İncemeseleler.com editörü

   
© incemeseleler.com