Satranç ve Dama oyunları hususunda muhtelif rivayetler var. Caizdir diyenler, değildir diyenler bir takım görüş ve izahatlar yapmışlar. Peki muttaki bir kimse, dama ve Satranç oyunlarına karşı nasıl bir yaklaşım içerisinde olmalıdır?
Haram kılınan bütün şeyler tek bir sebepten dolayı haram kılınmıştır, o da insanı Allah’tan kurtarıp uzaklaştırmasıdır. İnsan’ı Allah’tan koparıp uzaklaştıran her şeyde şârî için bir maksat düşünülmemekle beraber zarar insana döndüğü için Allah onu haram kılmıştır.
DAMA dediğin olayda da hiçbir yarar yoktur, sadece insanı alıkoymaklığı vardır. Bu oyunu oynayanları görüyorsun, oynarken kalplerinin tamamiyle ona kendilerini veriyorlar, o kadar ki zatlarının bütün gözleri Cenab-ı Hakk’a nazar etmekten mahrum kalıyor. Önlerine bir engel dikiliyor. O saatte oyundan başka hiçbir şeyi göremiyorlar.
Soru: O takdirde insanı Allahtan alıkoydukları için ok atmayı, ata binmeyi veya koşturmayı da öğrenmek haram olmalı mıdır?
Bahsettiğin şeyler dama oyunu gibi değildir. Çünkü dama ve benzeri oyunlarda şârî’nin hiçbir garazı olmamakla beraber kula dönen bir yararı da yoktur. Ok atmak, at koşturmak ve benzeri harp aletleriyle bir takım oyunlar çıkarmak bir gücün ortaya çıkarılmasını emreden hususlardan sayılır. Çünkü Cenab-ı Hak, Kur’anda bunu açıklayarak buyuruyor ki:
Düşmanlarınıza karşı gücünüzün yettiği kadar kuvvet ve bir de savaş atları hazırlayın. (enfal-60)
O halde şârî için magsud olan veya magsud olması sahih görülen fakat Allah tarafından kesin olarak hükmü beyan edilmeyen her şey hakkında magsud sayıldığı ölçüde hüküm verilir. Bunun içindir ki SATRANÇ oyunu hakkında farklı ictihad ve görüşler ortaya konulmuştur.
Onu mübah sayanlar, savaş hakkında bilgi edinme keyfiyetini dikkate almışlardır. O halde şârî için magsud olması sahih sayılabilir. Onu yasak sayanlar, savaş sanatını öğrenmenin sadece satranca has olmadığını, başka yollarla öğrenme imkanları bulunduğunu ve daha açık ve kolay vasıtaların mevcut olduğunu dikkate almışlardır. Bu sebeple satranç oyunu damadan biraz hafif kabul edilmiştir. Allah c.c. daha iyisini bilir.
El- İbriz / Abdül Aziz Debbağ Hz.
©incemeseleler.com