المكتوب الخامس والثمانون
?85Mektup kimedir
إلى المرزا فتح الله الحكيم Mirza Fethullah Hakim’e dir
?Ne hakkında
فى التحريضTeşvik
?Ne üzerine teşvik
على إتيان الأعمال الصالحةSalih ameleri yerine getirmek üzerine
خصوصاHususan
?Ne üzerine teşvik
على أداء الصلواتNamazları eda etmek üzerine
?Ne ile
بالجماعةCemaat ile
وما يناسب ذلكBunlara münasib konular hakkındadır
وفقكم الله سبحانهAllahu teala sizi muvaffak kılsın
?Neye
لمرضياتهRazı olduğu şeylere
واعلم : أن الإنسانSen bil ki; muhakkak insan
كما أنه لابد لهİnsan için lazım geldiği gibi
?Ne
من تصحيح الاعتقادات ،İ’tikatını düzeltmek
كذلك لابد له Yine böylece insan için lazımdır
?Ne
من إتيان الأعمال الصالحات .Salih ameleri yerine getirmek
وأجمع العباداتİbadetlerin en cemiyetlisi(toplayan)
?Daha
وأقرب الطاعات Tâatin en yaklaştıranı
?Nedir
هو أداء الصلاة Namazı edadır
?Ne gibi
كما قال عليه الصلاة والسلام "Rasûlüllah s.a.v ‘in buyurduğu gibi
الصلاةNamaz (١)
?Nedir
عماد الدينDinin direğidir
فمن أقامها Kimki onu ikâme ederse (eda ederse)
فقد أقام الدين Tahkık dinini ikame etmiş olur(dikmiş olur)
ومن تركهاKim ki ,namazı terk ederse
فقد هدم الدين "Dinini yıkmıştır, tahkik
ومن وفقKim muvaffak olursa
?Neye
لمواظبة أداء الصلاةNamazı edanın devamına
فقد امتنعİmtina’ etmiş(kaçınmış) olur
?Neden
عن الفحشاء والمنكرFahşa ve münkerden
وقوله تعالى :"Allahü Teâlanın kavli
إن الصلاةMuhakkak Namaz
تنهىNehyeder
?Neden
عن الفحشاء والمنكر "Fahşave münkerden
مؤيد لهذا الكلام ،Şu kelamı teyit edicidir
والصلاة التىBu namaz
ليست بهذه المثابة Şu mesabede olmadı
يعنى لم تمنع صاحبها Yani sahibini alıkoymuyor
?Neden
عن الفحشاء والمنكرFahşa ve münkerden
فهىO namaz
?Nedir
صورة والصلاةNamazın suretidir
لا حقيقة O namaz için hakikat yoktur
ولكن ينبغىLakin lazımdır
?Ne
أن لا تترك الصورةSuretin terk olunmaması
?Ne zamana kadar
إلى أن تحصل الحقيقةNamazın hakikati hasıl oluncaya kadar
( فإن ما لا يدرك كله Zira küllisi idrak olunmayan şey
?Nedir
لا يترك كله )،Küllisi terk olunmaz
ولا يستبعد Uzak değildir
?Ne
اعتبار أكرم الأكرمينEkramel ekraminin i’tibarı
?Neye
الصورةSuri olan namaza
?Daha
وأن يقبلهاO namazı kabul etmesi
مكان الحقيقة .Hakikat yerine
فعليكمSize lazımdır
?Ne
المواظبةDevam etmek
?Ne üzere
على أداء الصلاة Namazı eda üzerine
مع الجماعة Cemeat ile
?Daha
ومع الخشوع Huşu ile
والخضوعHuzu’ ile
فإنها سبب النجاة والفلاحZira o necat ve felaha sebebdir
قال الله تعالى Allahü Teâla buyurdu ki
" قد أفلح المؤمنونTahkik Mü’miner felaha erdi
الذين همOnlar ki
فى صلاتهم خاشعونNamazda huşu edicidirler
والحاصلVel hasıl
أنه ينبغى أن يعملO kimsenin amel etmesi lazımdır
?Ne ile
مع وجود الخطر Tehlikenin mevcudiyyeti ile beraber
– يعنى الرد – Yani mevlanın red etmesi ihtimali ile beraber
ألا ترىSen görmezmisin
أن العساكر Askerler
يحصل لهمOnlar için hasıl olur
?Ne
اعتبار كثيرBüyük i’tibar
?Nerede
فى مقابلة حركتهم اليسيرةBasit hareketlerin mukabilinde
?Daha
ومناضلتهم القليلةKüçük mücadeleler mukabilinde
?Ne zaman
وقت غلبة العدو ،Düşmanın galib olması anında
وإنما يعتبر(٢) İ'tibar olunur
?Ne
صلاح الشبان Genç kimsenin doğruluğu
لأنهم اختاروا لصلاح
Çünkü onlar doğruluğu ihtiyar etmiştir,seçmiştir
وكلفو أنفسهمKendilerini zorladılar
?Neye
عليهO Namaza
?Ne oldukları halde
مع وجود غلبة الشهوة النفسانية فيهم ،
Onlarda nefsâni şehvetlerin galib gelmesine rağmen
وقد نالTahkik nâil oldu
?Kim
أصحاب الكهفAshâb’ı kehf
?Neye
جميع تلك الحشمة والعظمة والرتبةBütün ihtişam,azamet ve rütbeye
?Nerede
عند الله تعالىAllahü Te’ala ındinde
?Ne ile
بسبب هجرة واحدة Bir kere hicret etmeleri sebebi ile
?Kimden
من مخالفى الدين .Din Muhaliflerinden (karşıtlarından)
وورد فى الحديث النبوى Hadisi Nebevide şöyle varid oldu
عليه الصلاة والسلامSalat ve Selam o nebinin üzerine olsun
?Ne varid oldu
( عبادة (٢) Allaha kulluk(ibadet)
?Nerede
فى الهرج(Gençlik zamanında, Karışıklık zamanında
?Ne gibidir
كهجرة إلى )Bana hicret etmek gibidir.
فكانOldu
?Ne
المنافىMünafi olan şey(yani ibadetin zıddı karışıklık zamanı)
?Nedir oldu
عين الباعث فى الحقيقة
Hakikatte ibadete sebeb oldu(yani Allahın rızasını kavuşmaya sebeb oldu)
وماذا نكتبDaha ne yazalım
أزيد من ذلك .Bundan ziyade
وصحبة الفقراء Fukaranın sohbeti
?Nedir
غير مرغوبة فيهاKendisine rağbet edilmemiştir
لدى ولدى بهاء الدين ،Oğlumuz Bahâ’üddin yanında
بل ميله وانجذابهEvladımın meyli ve incizabı
?Kimedir
إلى أهل الثروة والغنا Servet ve zenginlik ehline dir
?Daha
وأرباب التنعم والاستغناء ،Refah ve Bolluk erbabınadır
ولا يدرى Evladım bilmez ki
أن صحبتهم O zenginler ile sohbet
?Nedir
سم قاتل Öldürücü zehirdir
ولقمتهم السمينةOnların yağlı lokmaları
– يعنى أطعمتهم اللذيذة –yani lezzetli yemekleri
?Nedir
زائدة فى ظلمة الباطنBatıni zulmeti artırıcıdır
?Daha
وقساوة القلب .Kalp kasavetini artırıcıdır
الحذر الحذرKaçının kaçının
ثم الحذرsonra kaçın
الحذر منهم .O zenginlerden kaçının
وورد فى الحديث الصحيح Sahıh bir Hadisi şerifde varid oldu ki
على مصدره الصلاة والسلام "
Salat ve Selam O hadisin kaynağı üzerine olsun
?Ne varid oldu
من (٣) تواضع الغنىKim ki zengine tavazu gösterirse
?Niçin
لغناهZenginliği için
ذهب ثلثا دينه "Dinin üçte ikisi gider
فويلYazıklar olsun
?Kime
لمن تواضعهم لغناهم Zenginliği için tevazu gösteren kimseye
والله سبحانهAllah Sübhanehü
الموفقYardım edicidir
Tercüme
85.Mektup Mirza Fethullah Hakim’e yazılmıştır.Salih ameleri yerine getirmeye Hususan namazları cemaat ile eda etmeye teşvik ve buna münasib konular hakkında dır.
Allahu teala sizi Razı olduğu şeylere Muvaffak kılsın.
Senbil ki;İnsan için Akaidini düzeltmesi lazım geldiği gibi âmali salihayı yerine getirmeside lazımdır.İbadetlerin en cemiyetlisi(toplayanı)Tâ’atın en Allahü Teâlaya yaklaştıranı Namazı edadır.
Rasülüllah efendimiz buyurdular ki,
الصلاة (١) عماد الدين فمن أقامها فقد أقام الدين ومن تركها فقد هدم الدين "
Namaz dinin direğidir.Kim ki o namazı ikame ederse(kılarsa) dinin direğini dikmiş olur.Kim ki,onu terk ederse dinin direğini yıkmıştır.
Kim Namazı edanın devamına muvaffak olursa Fahşa ve münkerden(çirkinlik ve fanalıktan)kaçınmış olur.
Allahü Teâlanın " إن الصلاة تنهى عن الفحشاء والمنكر " "Muhakkak Namaz fahşa ve münkerden nehy eder"kavli bukelamı teyit eder.Şu mesabede olmayan namaz yani sahibini fahşa ve münkerden alıkoymayan namaz surettedir.O namaz için hiçbir hakikat yoktur.Lakin hakikat hasıl oluncaya kadar sureti terk olunmaması lazımdır.Zira tamamı idrak olunmayan (elde edilemeyen) şeyin tamamı terk olunmaz. Ekramül ekramin olan Allahü teâlanın suri olan namazı hakikat yerine kabuletmesi uzak değildir.(ümit olunur)Size Huşu,huzu ve cemeat ile namazı edaya devam etmek lazımdır.Zira bu Namaz kurtuluşa ve selamete sebebdir.
Allahü teâla ; " قد أفلح المؤمنون الذين هم فى صلاتهم خاشعون "
Mü'minler felaha erdi.Onlar Namaza huşu içindedir.
Velhasıl, O kimsenin tehlikenin mevcudiyyeti ile beraber yani mevlanın red etmesi ihtimali ile beraber amel etmesi lazımdır.
Sen görmezmisin ki;Askerlerin düşmanın galib olması anında küçük mücadeleleri ve basit hareketleri onlar için büyük itbar olur.Genç kimsenin doğruluğu yine böylece Allah ındinde büyük itibar vardır.Çünkü onlar doğruluğu seçip nefsâni şehvetlerin galib gelmesine rağmen o namaza(Allaha Kulluğa) kendilerini zorladılar.
Ashab'ı kehf din Muhaliflerinden (karşıtlarından) Bir kere hicret etmeleri sebebi ile Allahü Te’âla ındinde Bütün ihtişam,azamet ve rütbeye nail oldular.
(Salat ve Selam o nebinin üzerine olsun)Hadisi Nebevide varid oldu ki;
( عبادة (٣) فى الهرج كهجرة إلى ) فكان Kargaşa fitne zamanında Allaha kulluk(ibadet) bana hicret etmek gibidir.
Münafi olan şey(yani ibadetin zıddı ve yapılmasına mani olan karışıklık fitne zamanı) Hakikatte ibadete sebeb oldu(yani az da olsa yapıldığı taktir de Allahın rızasına kavuşmaya sebeb oldu)
Bundan daha fazla ne yazayım?
Oğlumuz Baha'üddin Fukaranın sohbetini rağbet etmeyip servet ve zenginlik erbabına,dünya ehline meyl eder.Bilmezki, onlarla sohbet öldürücü zehirdir.Onların yağlı lokmaları,lezzetli yemekleri batıni zulmeti ve kalp kasavetini artırıcıdır.
Ziyade hazer ediniz.
Kaçınınız.
O zenginlerden kaçınız.
Sahıh bir Hadisi şerifde varid oldu ki; " من (٤) تواضع الغنى لغناه ذهب ثلثا دينه " Kim ki,zengine zenginli için tevâzu gösterirse dinin üçteikisi gider. Serveti için tevazu gösterene yazıklar olsun!
Allah Sübhanehü tevfik edicidir.
(١) رواه الديلمى عن على كرم الله وجهه والبيهقى فى الشعب عن عمه مرفوعا وقول النووى فى التنقيح حديث منكر باطل رده الحافظ بن حجر وشنع عليه ثم أن الذى خرجه البيهقى هى الجملة الأولى يعنى ( الصلاة عماد الدين ) فقط وأما قوله ( فمن تركها ) الخ فلم أره وقد ورد بطرق متعددة وبألفاظ مختلفة أوردها شارح الإحياء ثم قال يوجد فى كتب أصحابنا الحنفية هذا الحديث بزيادة جملة أخرى وهى ( فمن أقامها فقد أقام الدين ) وبهذه الزيادة يفهم وجه الشبه بين الصلاة والعماد أى الإقامة بالإقامة والهدم بالترك كما أن الخيمة تقام بإقامة عمدها وتهدم بترك إقامتها وكان هذا هو السر فى عدم مجئ الأمر بالصلاة غالبا إلا بلفظ الإقامة فى الكتاب والسنة بخلاف غيره من الأعمال على ما لا يخفى انتهى ملخصا وهو تعليل حسن سند .
(٢) يعنى أكثر من اعتبار صلاح غيرهم كما هو مصرح فى أكثر المواضع لمحرره .
(٣) رواه مسلم والترمذى وابن ماجة عن معقل بن يسار .
(٤) رواه البيهقى فى الشعب والخطيب عن ابن مسعود وأنس بلفظ ( من دخل على غنى فتضعضع له ذهب ثلثا دينه ) وأخرج الديلمى من حديث أبى ذر ( لعن الله فقيرا تواضع الغنى من أجل ماله من فعل ذلك منهم فقد ذهب ثلثا دينه ) قال السيوطى ولم يصب ابن الجوزى فى إيراده فى الموضوعات اهـ .
