Bazı hastalıkların şarap, sigara vs. ile tedavisinin olduğu söylenir. Peki bunun aslı var mıdır ve haram olan bir şey ile tedavi yapmanın fıkhi açıdan izahatı nasıldır?

Tedavi için şarap gibi haram olan şeyleri kullanmak uygun olmaz çünkü haram ile tedavi haramdır.[1] Her tedavi ancak temiz olan şey ile olur. Nihaye isimli kitapta “Müslüman bir tabip bunun şifası bundadır. Bunun makamında kullanabilecek mubah bir şey yoktur, bilinmiyor derse haram ile tedavi caiz olur” dedi. Bezzaziye’de; Rasulullah (s.a.v) efendimizin “Allah sizin şifanızı size haram olan şeylerde yaratmadı” hadis-i şerifinin manası, şifanın bilinmesi halinde haramlığın kalkmasıdır. Boğaza tıkanan lokmayı gidermek için ve susuzluğu gidermek için (helâk korkusu olduğunda) şarap içmenin helâl olması da buna delalet eder.[2] Dedi. Buna göre mana; Allah’ü teâla tedavi olmanıza izin verdi. Sizin için hastalıkta, devada  yarattı. Eğer o devanın haram olan şeyden olduğunu bilirseniz o zaman onu kullanmanın haramlığı kalkar demektir. Çünkü Cenabı Hak haram kılınan şeylerde şifa yaratmamıştır.[3] Bunun manası “Hacet anında haramlık kalkar. Böyle olunca şifa ve tedavi helâl olup haram olmaz”demek caiz olur.[4] Ettehzib isimli kitapta[5]; “Müslüman bir tabib “Senin şifan bundadır” der ve onun makamına kâim olacak mubah bir şey de bulunmazsa hasta için bevl ve kan içmek, ölü eti yemek caiz olur. “Eğer şifanın ta’cili bununla olur” derse bunda iki vecih vardır. Bazılarına göre caizdir. Bazılarına  göre caiz değildir.

 Şarabın azıyla tedavi caiz midir? Bunda da iki vecih vardır. İmam Timurtaşide böyle zikretti.” dedi. Hastaya Müslüman bir doktor şarap içmesini söylediği zaman Belh imamlarından bir cemaat, eğer şarap içtiği zaman sıhhat bulacağı yakînen biliniyorsa o zaman onu içmek helâl olur diye rivayet etti. Fakih Abdülmelik üstadından helâl olmayacağını rivayet etti. Zahire isimli kitapta da böyledir. İnsandaki veya hayvandaki yarayı şarap ile tedavi caiz olmaz. Küçük çocuğa ve zimmiye tedavi için içirilmez, vebal bunu içirenedir. Hidâye’de de böyledir.[6] Tedavi için aklı izale eden şeyleri içmekte beis yoktur. Bunu şarabın gayri ile kayıtlamak lazımdır.[7] Tatarhaniye’de de böyledir.[8] Hulasa sarhoş edenlerden çok içmek mutlak olarak haramdır. Eğer az olursa eğlence için içerse yine haramdır. Eğer tedavi için içerse sarhoşluk hasıl olsa bile haram olmaz.[9] Şeyh-ul’İslâmın şerhindeki “Tedavi için az sakamuniya veya benc (banotu) yemek mübahtır. İnsanın aklını izale edecek veya öldürecek kadar fazla olursa haram olur.” sözü de bunun üzerine delâlet eder [10] Şifa için kadın sütü kullanmakta, içmekte beis yoktur. Zaruret  olmaksızın baliğ kişi için kadın sütü içmenin cevaz ve ademi cevazında müteahhirin ihtilaf etti. Kınye isimli kitapta da böyledir.[11] Tedavi için kadın sütünü kullanmak haram olur. Ancak hastalığın şifasının onda olduğu bilinir ve ondan başka ilacı da olmazsa caiz olur. [12]