1983 yılına kadar takvimlerde herhangi bir ihtilaf yoktu. Dolayısı ile böyle bir soru zaidattandı. Ama bu yıldan sonra takvimlerdeki vakitlerin farklılaşması, hangisi muteberdir tartışmasını da yanında getirdi. Özellikle sahur vakitlerinde, yemek yeme son ana kaldığı zaman temkin hakkımı kullanmak istiyorum şeklinde bir mantık zihinlerde yer edebiliyor. Bunun izahı nedir?
Namaz vakitleri nasıl hesaplanıyor?
Bir yerin namaz vaktinin doğru olarak hesaplanabilmesi için ; fıkhi esasların küresel üçgen formülleri ve diğer astronomik formüllere tam olarak tatbiki gerekmektedir.
Hesaplamalarda sadece geometrik hesap sonuçları değil fıkhi ölçülere daha uygun olan "görülen değerler" esas olarak kullanılmıştır. Sadece geometrik değerlerin hesaplanması ile elde edilen değerlerin - bunların sapmasına sebep olan pek çok unsurdan dolayı gerçek değerleri karşılamadığı için geometrik değerlerin üzerine yine bilimsel kurallar ve metodlar çerçevesinde - pusula sapmasının düzeltilmesine benzer düzeltmeler yapılmıştır.
Belli oranda saptığı bilinen pusulanın manyetik sapma değerini düzeltmeden doğru bir yön tayini imkansız olduğu gibi bu düzeltmeler yapılmamış vakitlerde gerçek vakitleri karşılamamaktadır.
Bu değerlerin düzeltilmesinden sonra ortaya çıkan değerler fıkhi ölçülere uygun hale gelir. İşte bu sapma düzeltmelerine "temkin" adı verilmektedir.
Güneşin doğuş batışı için asıl olan geometrik doğuş batışı değil, çıplak gözle gözlenebilen doğuş batışıdır.
İslam alimlerinin tedbiri
Namaz ve orucun hakiki değerlerini koruyabilmek için, bu vakitlere ayrı ayrı zamanlar ilave edilmiş veya çıkarılmıştır. İşte bu ilave veya çıkarmalara temkin denilmektedir.
Özellikle Ramazan aylarında çok dikkatli olunmalı imsak vaktinden itibaren yeme içme derhal kesilmelidir. Diyanet yayınlarının takviminde ise 1982'den itibaren malesef temkin vakitleri kaldırılmış ve bu ince teferruat dikkate alınmamıştır.
Müslümanlar sahurda dikkat etmiyor!
Müslümanlardan pek çoğu asırlardan beri hasıl olan bir alışkanlıkla "Nasıl olsa müsadesi vardır!" diyerek imsaktan sonra beş on dakika daha yemeye içmeye devam ediyor.
Oysa temkinli vakitlerin kullanıldığı takvimlerde bile böyle bir şey caiz değilken, temkinsiz gösterilen imsak vakitlerinde böyle bir şey hiç caiz olmaz. Çünkü beldenin arz üzerindeki yayılma durumu ve irtifa farklılıkları sebebi ile vakitleri çok kesin bir şekilde tesbit etmekte mümkün değildir. Bu bakımdan temkinsiz vakitleri kullanmak hatalıdır.
Vakitlere göre temkinler
ÖĞLE: 10 Dk ilave
İKİNDİ: 10 Dk ilave
YATSI: 10 Dk ilave
AKŞAM: 7 Dk ilave
İMSAK: 10 Dk çıkarılmış
GÜNEŞ: 5 Dk çıkarılmış
Fazilet
incemeseleler.com